Sevgili öğrencilerimiz bu dersimizde 3.sınıf matematik geometrik şekillerin yüzleri ve yüzeyleri konularını öğreneceğiz ve birlikte çeşitli alıştırmalar yapacağız. Fakat konuya başlamadan önce size bazı temel geometrik şekilleri göstermek istiyorum.

1) Geometrik Şekiller

Bu dersimizde sizlere temel bazı geometrik şekilleri göstermek istiyorum. Eğer bu geometrik şekilleri iyice öğrenirseniz sonraki derslerimizde de çok işinize yarayacaktır.

A) Üçgen

Sevgili arkadaşlar, üçgeni biliyor olmalısınız. Üç tane kenarı olan kapalı bir düzlemsel şekildir üçgen. Günlük hayatta üçgene benzeyen farklı eşyalar olabilir, bunlara örnek verebilirsiniz.

B) Kare

Karenin dört kenarı da birbirine eşittir, ve toplam 4 tane de köşesi vardır.

C) Daire

Daire bildimiz yuvarlak bir şekildir arkadaşlar.

D) Dikdörtgen

Karşılıklı kenarları birbirine eşt olan geometrik şekildir. Ayrıca dört köşesi ve dört kenarı vardır. Açıları birbirine diktir.

2) Geometrik Cisimler

Yukarıda anlattıklarım sadece en basit geometrik şekillerdi.Bir önceki konumuzda düzlemden ve düzlemsel şekil modellerinden bahsetmiştik.

Arkadaşlar dikkat ederseniz yukarıdaki şekiller aynı zamanda birer düzlemdir çünkü kalınlıkları yok. Geometrik cisimler ise bu şekillerin birleşmesiyle oluşan eni, boyu ve yüksekliği olan nesnelerdir.

1) Silindir ve Açınımı

Silindir iki yuvarlak ve bir dikdörtgenden oluşmaktadır. Eğer silindiri açarsanız bu düzlemsel şekillerden oluştuğunu görebilirsiniz.

2) KÜP ve Açınımı

Arkadaşlar küp tüm yüzeyleri birbirince eşit olan bir cisimdir. Yani altı üstü ve tüm yan yüzeyleri karelerden oluşmaktadır. İsterseniz küpü açalım ve açınımına birlikte bakalım, ne dersiniz?

3) Üçgen Prizma ve Açınımı

Alt ve üst yüzeyleri iki eşit üçgenden ve yan yüzeyleri dikdörtgenlerden oluşan geometrik cisimdir üçgen prizma. Aşağıda açınımı görülüyor lütfen inceleyin.

4) Dikdörtgenler Prizması ve Açınımı

Tüm yüzeyleri dikdörtgenlerden oluşan geometrik cisimdir. Aşağıda dikdörtgenler prizmasının açınımı yer alıyor lütfen inceleyin sevgili öğrenciler.

5) Koni ve Açınımı

Koni tabanında bir yuvarlak olan ve etrafı bir yuvarlak dilimiyle çevrilmiş huni şeklinde bir cisimdir.

6) Kare Prizma

Altında ve üstünde kare olan, yanları dikdörtgenlerden oluşan geometrik şekildir.

Gördüğünüz gibi tüm geometrik cisimlerin yüzey açınımları düzlemsel şekillerden oluşmaktadır.

2) Geometrik Cisimlerin Yüzeyleri

Geometrik cisimler düzlemsel şekillerden oluşur. Bu düzlemsel şekiller birleşerek geometrik cismin yüzeyini oluşturur arkadaşlar.

Örnek: Yandaki resimde verilen geometrik cisimlerin hangi düzlemsel şekillerden oluştuğunu birlikte bulalım.

Silindirin açınımı iki daire ve bir dikdörtgenden oluşur.
Üçgen prizmanın açınımı iki eşit üçgen ve üç adet dikdörtgenden oluşur.
Küpün açınımı altı adet eşit kare yüzeyden oluşmaktadır.

Yüz ve Yüzey

Aşağıdaki geometrik cisimlerin mavi ile boyalı yerleri geometrik cisimlerin yüzleridir. Yeşil ile boyalı olan yerler ise geometrik cisimlerin yüzeyleridir. Dikkat ederseniz kürenin yüzü ve yüzeyi aynıdır.

ÖRNEK SORULAR ve ÇÖZÜMLERİ

Örnek 1: Aşağıda verilen düzlemsel şekiller hangi iki cismin yüzleri ile eşleşebilir?

ÇÖZÜM: Doğru yanıt C seçeneği olmalıdır. Çünkü verilen şekillere bakarsanız sadece C seçeneğindeki cisimlerin açınımları ile örtüşmektedir.

Örnek 2: Bütün yüzeyleri eş olan cisim hangisidir?

ÇÖZÜM: Bütün yüzeyleri eş olan cisim KÜP tür. Bu yüzden sorunun cevabı A seçeneği olmalıdır.

Örnek 3: Aşağıdaki resimde verilen eşyaların hangi geometrik cisimlere benzediğini altlarına yazınız.

ÇÖZÜM: a) KÜRE b) Dikdörtgenler Prizması c) KÜP

---

Arkadaşlar 3.sınıf matematik geometrik şekillerin yüzleri ve yüzeyleri konu anlatımımız burada bitti. Konunun sorularına ve testlerine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz. 3.sınıf matematik konu anlatımı

Teşekkür ederiz.

1) Nokta: Kaleminizin ucuyla kağıda dokunduğunuzda oluşan şekil bir noktadır. Noktalar farklı büyüklükteki yuvarlaklarla ifade edilir. Yağmur damlaları, küçük toz parçaları da nokta olarak görünürler.

Çok uzaktaki bir cismi sadece nokta şeklinde görebilirsiniz. Yıldızlar gibi.

Noktaları günlük hayatta farklı alanlarda kullanırız. Örneğin haritalarda belli noktalar aradıımız yeri kolayca bulmamızı sağlar.

Aşağıdaki define haritasında hazinenin yeri nerededir? Hazine V noktasında bulunmaktadır.

2) Düzlem: Kalınlığı olmayan yüzeyler düzlemdir. Örneğin kitabınızın veya defterinizin sayfası aslında düzlemdir.

Benzer şekilde ağaçların yaprakları, kumaş ve diğer örnek verebileceğiniz tüm yüzeyler düzleme örnek olarak verilebilir.

Defterinize bir düzlem çizebilirsiniz ama düzlem sizin çizdiğinizle sınırlı değildir, eni ve boyu sınırsız olabilir.

Düzlemsel Şekil: Bir düzlemin içerisinde yer alan ve o düzlemi oluşturan parçalardır. Düzlemsel şekiller birleşerek düzlemleri oluştururlar.

Yukarıda çeşitli düzlemler ve bunları oluşturan düzlemsel şekiller yer almaktadır. Şimdi bunları bir tablo ile sınıflandıralım isterseniz.

Aşağıdaki modeli birlikte inceleyelim. Sizce bu modelimiz bir düzlem midir?

Yukarıdaki şekil bir düzlemdir. Bu düzlem dikkat ederseniz, farklı renklerdeki düzlemsel şekillerden oluşmaktadır. Bu düzlemsel şekiller pembe, yeşil ve sarı renklerdeki dikdörtgenlerdir.

Aşağıdaki krokiyi birlikte inceleyelim. Bu krokinin hangi düzlemsel şekillerden oluştuğunu anlamaya çalışalım.

Yukarıdaki krokiyi incelediğimizde krokinin bir düzlem olduğunu görüyoruz.

Düzlemimiz iki adet üçgen, üç adet dikdörtgen ve bir kareden oluşmaktadır. Bu geometrik şekilleri daha önceden biliyor olmalısınız.

3.Sınıf Matematik konu anlatımımızın sonuna geldik sevgili öğrenciler. Bir sonraki matematik dersimizde tekrar görüşmek dileğiyle.

Tablo ve Çetele: Bir konu hakkında araştırma yaptığınızı ve elde ettiğiniz bilgileri gruplandırmak istediğinizi düşünün bunu nasıl yapardınız?

Bilgileri benzerliklerine ve farklarına göre gruplandırarak tablolar ve çeteleler oluşturabiliriz.

Çetelelerde verileri 5erli gruplara ayırarak daha kolay okunmasını sağlayabiliriz. Yukarıdaki çetele tablosunda dört dikey çizgiden sonra bunların üzerine bir de yatay çizgi çekilerek 5 çizgiye tamamlanmıştır. Çeteleler sıklık tabloları olarak da adlandırılır.

Sıklık tablosunda ise hangi rengi kaç kişinin sevdiği sayılarla gösterilmektedir.

Nesne ve Şekil Grafiği: Şimdi hangi öğrencinin hangi şeker çeşidini daha çok sevdiğini gösteren bir nesne grafiği oluşturalım.

Yukarıdaki nesne grafiğine göre en çok sevilen şeker hangisidir? En fazla sayıda limonlu şeker olduğu için en çok sevilen limonlu şekerdir. En az sevilen ise portakallı şekerdir.

Şimdi şekerleri yıldızla göstererek yeni bir tablo yapalım.

Bir grafikte sayılar yerine yukarıda olduğu gibi şekiller kullanılırsa buna şekil grafiği denir.

Ömer sınıf arkadaşlarına en sevdiği yemekleri sordu ve aldığı cevaplarla aşağıdaki çetele tablosunu oluşturdu. Sizce bu çetele tablosunda en çok sevilen yemek hangisidir?

Ömer’in arkadaşları en çok makarnayı seviyor. Çetele tablolarında 5erli gruplandırma yapıyorduk, yani 4 dikey 1 yatay çizgi böylece 5erli 5erli kolayca sayabiliyorduk.

Öyleyse yukarıdaki çetele tablosundan yararlanarak Ispanak sevenlerin , Makarna sevenlerin, Fasulye ve Köfte sevenlerin sayılarını bulalım ve bu sayıların sıklık tablosunu yapalım.

Şimdi bulduğumuz sayılara bir şekil grafiği yapabiliriz. Şekil grafiğinde kullanacağınız şekil herhangi bir şekil olabilir.

Yukarıdaki şekil grafiğimizde kolaylık olması için her çiçek 3 kişiyi gösterecek şekilde ayarlanmıştır.

Örnek 1: Merve sınıfta bir anket düzenleyerek arkadaşlarının en sevdikleri içecekleri sordu ve elde ettiği verilerle aşağıdaki çetele tablosunu oluşturdu.

Yukarıdaki çetele tablosuna göre en çok sevilen ve en az sevilen içecekleri bulalım.

ÇÖZÜM: Tabloya baktığımızda portakal suyunun 5 — 10 — 15 şeklinde sayarsak 15 kişinin sevdiğini görüyoruz. Bu durumda en çok sevilen portakal suyudur. En az sevilen ise 5 — 9 yani 9 ile gazozdur.

---

Örnek 2: Okulunuzdaki öğrencilerin sevdiği oyunlarla ilgili aşağıdaki şekil grafiğini oluşturduk.

a) En çok sevilen oyun hangisidir ve kaç kişi bu oyunu seviyor?

Çözüm: Şekil grafiğine göre en çok sevilen oyun saklambaçtır. Bu oyunu seven toplam 15 kişi vardır ( 5 şekil x 3 = 15 )

b) Yakar top oynamayı sevenler, ip atlamayı sevenlerden kaç kişi fazladır?

Çözüm: Yakar top oynamayı sevenler 4 x 3 = 12 kişidir. İp atlamayı sevenler ise 3 x 3 = 9 kişidir. Yakar top oynamayı sevenler 3 kişi fazladır.

---

Sevgili arkadaşlar bu dersimizde 3.sınıf matematik tablo ve şekil grafiği konularını işledik. Konuyla alakalı yorumlarınızı bekliyoruz. Teşekkürler.