Sevgili Öğrenciler bugün ki dersimizde 4.sınıf matematik 100’ün katlarıyla zihinden toplama ve çıkarma işlemleri konusunu öğreneceğiz.
10’un katlarıyla toplama işlemi yapacaksak eklediğimiz sayının onlar basamağını ekleyeceğimiz onluk kadar arttırırız.
Eğer 100’ün katlarıyla toplama işlemi yapacaksak eklediğimiz sayının yüzler basamağını ekleyeceğimiz yüzlük kadar arttırırız.
Çıkarma işlemi de aynı şekilde çıkarılacak 10’luk veya 100’lük kadar eksiltilir.
Örnek 1 : Bir ilçede yapılan nüfus sayımında 1265 yetişkin ve 700 tane çocuğun yaşadığı tespit edilmiştir. Bu ilçede toplam kaç kişi yaşıyor? Zihinden hesaplayalım.
Çözüm 1
Bu soruyu iki farklı yoldan çözebiliriz.
1. Yol
1265 sayısına 700 sayısını eklemenin kısa yolu; 700 sayısı 7 tane 100’lükten oluşmaktadır. O halde 1265 sayısının yüzler basamağının sayı değerine 7 eklenir. Toplam işleminin sonucu da 1965 olacaktır.
2. Yol
Örnek 2: Boşken ağırlığı 2546 kg gelen bir kamyona 1200 kg kömür yükleniyor. Kamyonun ağırlığı toplam kaç kg olur?
Çözüm 2: Boş ağırlığı 2546 olan kamyona 1200 kg kömür yükledikten sonraki ağırlığını bulmak için, 2546+1200 işleminin sonucunu bulmamız gerekir. Bu işleminde kısa yolu; 1200 sayısında 1 tane 1000’lik, 2 tane 100’lük bulunmaktadır. O halde 2546 sayısınına 1 tane 1000’lik, 2 tane de 100’lük ekleriz.
(Diğer bir yöntemle çözmek istediğimizde ise; 2546 sayısının binler basamağının sayı değerine 1, yüzler basamağının sayı değerine 2 ekleriz.)
Örnek 3: Kurtuluş Savaşı Müzesi’ni cuma günü ziyaret eden kişi sayısı 415’tir. Müzeyi, cumartesi günü ziyaret edenlerin sayısı cuma günkü ziyaretçi sayısından 300 kişi fazla olduğuna göre;
a. Cumartesi günü müzeyi ziyaret edenler kaç kişidir?
b. Her iki gündeki ziyaretçi sayısı toplam kaç kişidir?
Çözüm 3
a) Cumartesi müzeyi ziyaret eden sayısı cuma günü müzeyi ziyaret edenlerin sayısından 300 kişi fazla ise, cumartesi müzeyi ziyaret edenlerin sayısını bulmak için, 415+300 işlemini yapmamız gerekir.
Bu işlemi de zihinden yapmak için, 300 sayısında 3 tane 100’lük vardır. O halde 415 sayısının yüzler basamağındaki değere 3 eklenir. Sonuç 715 olur. Cumartesi müzeyi ziyaret edenlerin toplamı 715’dir.
b) Her iki günde müzeyi ziyaret edenlerin sayısını bulmak için cuma ve cumartesi günleri müzeyi ziyaret edenlerin sayılarını toplamamız gerekir. O zaman 415+715 sayılarının toplamını bulmamız gerekir. Sonuç 1130 olacaktır.
Dersimizin bu kısmına kadar zihinden toplama işlemi yapmayı öğrendik. Şimdi de zihinden çıkarma işlemi ile alakalı soru çözelim.
* Zihinden çıkarma işlemi yaparken de çıkan sayıda ne kadar onluk veya yüzlük varsa bunlar eksilen sayısının onlar veya yüzler basamağından çıkarılır.
Örnek 4: Bir mağazada 986 TL ye satılan bir buzdolabı çizildiği için 200 TL düşük fiyata satılıyor. Bu buzdolabı kaç liraya satılır?
Çözüm 4: Buzdolabı çizildiği için 200 TL daha ucuza satılacaksa, buzdolabının yeni fiyatını 986-200 işlemiyle bulabiliriz. Bu çıkarma işlemini zihinden yapmak için; 200 sayısında 2 tane 100’lük vardır. O halde 986 sayısından 2 tane 100’lük çıkarılır. Sonuç 786 olur.
Örnek 5: Bir badem üreticisi topladığı 875 kg bademin 700 kg sattı. Buna göre üreticinin satamadığı kaç kg bademi vardır?
Çözüm 5: Badem üreticisi 875 kg’lık bademlerinden 700 kg’nı satmıştır. O zaman elinde kalan miktarı bulmak için 875-700 işleminin sonucunu bulmamız gerekir. 700 sayısında 7 tane 100’lük vardır. O halde 875 sayısının yüzler basamağından 7 çıkarılır. Sonuç 175 kg’dır.
Örnek 6: Aşağıda verilen çıkarma işlemlerini zihinden yaparak sonuçları ile eşleştiriniz.
- 1340 — 400 3625
- 8307 — 900 940
- 4025 — 500 4917
- 5217 — 300 7407
Çözüm 6: Birinci işlemde 400 sayısında 4 tane 100’lük vardır. 1340 sayısının yüzler basamağının sayı değerden 4 çıkarırsak, sonuç 940 olacaktır.
İkinci işlemde 900 sayısında 9 tane 100’lük vardır. 8307 sayısının yüzler basamağının sayı değerden 9 çıkarırsak, sonuç 7407 olacaktır.
Üçüncü işlemde 500 sayısında 5 tane 100’lük vardır. 4025 sayısının yüzler basamağının sayı değerden 5 çıkarırsak, sonuç 3625 olacaktır.
Dördüncü işlemde 300 sayısında 3 tane 100’lük vardır. 5217 sayısının yüzler basamağının sayı değerden 3 çıkarırsak, sonuç 4917 olacaktır.
4.Sınıf matematik 100 ün katlarıyla zihinden toplama çıkarma işlemi konu anlatımı ve örnek soru çözümlerimizin sonuna geldik arkadaşlar. Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere.