5. Sınıf Parantezli İşlemler Konu Anlatımı

Sevgili Öğrenciler bugün ki dersimizde Parantezli işlemler konusunu öğreneceğiz.

Doğal sayılarda dört işlem yaparken işlemler arasında öncelik sırası bulunmaktadır. Yani çarpma ve bölme işlemleri toplama işleminden, toplama işlemi de çıkarma işleminden önceliklidir.

Ancak eğer bir işlemde parantez kullanılmış ise öncelik her zaman parantez içinde bulunan işleme aittir.

Parantez işareti () şeklindedir ve içerisinde hangi işlem olursa olsun öncelik parantez için bulunan işleminindir.

Yukarıda gösterilen kalemlerin toplamını bulmak içinde parantez işlemini kullanmamız gerekmektedir.

Her pakette 4 kalem bulunmaktadır ve toplamda 5 paket vardır. bu paket kalemlere daha sonra 3 kalem daha eklenmiştir. O halde bu durumu (5×4)+3 şeklinde ifade etmemiz gerekmektedir.

 

Örnek: Aşağıda verilen işlemleri yapınız.

a) (146 + 24) ÷ 5 =
b) 48 — (6 x 3) =
c) 42+ (75 — 36) =
ç) (12 x 6) ÷ 24 =

Çözüm:

Her zaman ilk önce parantez içindeki işlem yapılır.

a. (146 + 24) = 170

170 ÷ 5 = 34 sonucu çıkacaktır.

b. (6 x 3) = 18

48 — 18 = 30 sonucu çıkacaktır.

c. (75 — 36) = 39

42 + 39 = 81 sonucu çıkacaktır.

ç. (12 x 6) = 72

72 ÷ 24 = 3 sonucu çıkacaktır.

Örnek: (4²- 10) x 12 işleminin sonucunu bulunuz.

Çözüm:

Öncelikle parantez içindeki işlem yapılır.

İlk olarak 4² üslü ifadesinin sonucunu bulalım.

4² = 4 x4 = 16

O halde parantez içindeki ifade (16-10) şeklinde olacaktır.

(16 — 10) =6

6 x 12 = 72 sonucu çıkacaktır.

 

Örnek: Aşağıda verilen eşitliklerin doğru olması için parantezleri uygun yerlere yerleştiriniz.
a) 3 x 18 — 12 = 18

b) 4 x 8 + 9 = 68

c) 60 ÷ 15 + 5 = 3

Çözüm:

Bu soruda parantezlerin yerlerini deneme yanılma yöntemi ile işlemlerin arasına koyarak bulabiliriz.

a. (3 x 18) — 12 = (54) — 12 = 42 olacağı için parantez burada olmamalıdır.

3 x (18 — 12 ) = 3 x (6) = 18 sonucuna ulaştığımız için parantez burada olmalıdır.

b. (4 x 8) + 9 = (36) + 9 = 45 olacağı için parantez burada olmamalıdır.

4 x (8 + 9) = 4 x (17) = 68 olacağı için parantez burada olmamalıdır.

c. (60 ÷ 15) + 5 = (4) + 5 = 9 olacağı için parantez burada olmamalıdır.

60 ÷ (15 +5) = 60 ÷ (20) = 3 olacağı için parantez burada olmamalıdır.

Evet arkadaşlar bir matematik konu anlatımının daha sonuna geldik. İlerleyen derslerde yeniden görüşmek üzere.