3.Sınıf Matematik Doğru, Doğru Parçası Ve Işın Konu Anlatımı

Doğru: İki tarafından çekilip uzatılabilen çizgilerdir. Bir lastik düşünün, her iki yönden çekip istediğinizde uzatabilirsiniz. Doğrular uzayabilir. Doğruların iki ucundaki ok istenildiği kadar uzayabileceğini gösterir.

Işın: Sadece bir yönde uzayabilen ve başlangıç noktası belli olan çizgilerdir. Şerit metre bir ışın modelidir. Güneş ışınları da ışın modelidir.

Doğru Parçası: Sabit uzunluklu çizgilerdir. Uzunlukları sonradan değişmez. Çubuk makarna, çubuk kraker birer doğru parçasıdır. Doğru parçasının modelinde oklar yoktur.

Örnek: Şimdi cetveli elimize alalım ve 8cm lik bir doğru parçası çizelim. Sonra bu doğru parçasını iki eşit parçaya bölelim. Böylece 4 er cm lik eş doğru parçaları oluşturalım.

Örnek: Aşağıdaki modelleri birlikte inceleyelim. Hangisinin ışın, hangisinin doğru parçası ve hangisinin doğru olduğunu bulalım.

a) Bu çizgi modeli bir IŞIN dır. Çünkü ışınlar başlangıç noktası olan bir yönünde ok olan çizgilerdir.

b) Bu çizgi modeli ise bir doğru parçasıdır. Doğru parçalarının iki ucunda da ok yoktur. Belli uzunluğu olan çizgilerdir.

c) Bu çizgi modeli ise bir doğrudur. Doğruların her iki ucunda da ok vardır ve iki yönde istenildiği kadar uzayabilirler.

Konumlarına Göre Doğrular

Aşağıda yarısı su dolu bir kavanoz ve bir tahta cetvel görülmektedir.

İlk resimde cetvel suya göre yatay konumdadır. İkinci resimde cetvel suya göre dik konumdadır. Üçüncü resimde ise cetvel suya göre eğik konumdadır.

Tıpkı yukarıdaki resimerde gördiğünüz şekilde üç çeşit doğru vardır. Bunlar yatay doğru, dikey doğru ve eğik doğrulardır.

Oyun parklarındaki kaydırakları mutlaka daha önceden görmüşsünüzdür. Bu kaydıraklardan kaymanızı sağlayan şey kaydırağın eğikliğidir.

Örnek: Aşağıdaki doğru modellerine birlikte bakalım. Acaba bu doğru modelleri eğik mi yatay mı yoksa dikey mi? Birlikte karar verelim.

 

a) Bu doğru modeli dikeydir. b) bu ise eğik bir doğru modelidir.

c) yatay bir doğru modelidir. ç) eğik bir doğru modelidir.

Örnek: Aşağıdaki resimlerde bir kurşun kalemin farklı konumları gösterilmektedir. Bu konumları belirleyip isimlerini defterinize yazınız..

Doğruların Birbirine Göre Durumları

İki doğru birbirine paralel olabilir. Paralel doğrular asla kesişmezler (ortak bir noktaları olmaz.) İki doğru kesişebilir bu durumda ortak bir noktaları olur. Kesişen iki doğru birbirine dik olursa buna “dik kesişen doğrular” denir.

 

Aşağıdaki eşyalara birlikte bakalım sizce bu eşyalar üzerindeki doğruların birbirine göre durumları nedir?

Atatürk portresinin çerçevesi aslında birbirine dik doğrular olarak düşünülebilir. Makas açıldığında kesişen iki doğru olarak düşüne-bilirsiniz. Merdiven de paralel iki doğru gibi modellenebilmektedir.

Örnek: Aşağıdaki çizgilere bakıp birbirlerine göre durumlarını açıklayın.

a) Gördüğünüz gibi iki doğru kesişmektedir.

b) Burada yer alan iki doğru birbirine paraleldir, asla kesişmezler.

c) Bu doğrular kesişmektedir ama dik kesişmektedir.

ç) Bu doğrular birbirine paraleldir.

---

3.Sınıf matematik doğru, ışın ve doğru parçası konularını öğrendik. İlerleyen derslerimizde farklı geometrik şekillerin de özelliklerini öğrenebiliriz.